13 april 2018

De eerste tram in Alicante.

(Artikel geschreven voor De Costakrant editie 94)
Ook als eens met de tram van Alicante naar Benidorm gereden?  Wist je dat de stad Alicante al in de 19e eeuw trams had?
De tram is in 1775 uitgevonden door de Engelsman John Outram. Dit middel als stadsvervoer zou echter pas in 1832 opgang maken wanneer de stad New York zijn eerste lijn opende dankzij de bouwer John Stephenson. Deze voertuigen reden rond op 15 cm hoge rails en werden getrokken door paarden of muilezels, daarom werden ze paardentrams genoemd.
Eeuwenlang was het voor de inwoners van het binnenland van de provincie Alicante een kostbare en niet gemakkelijke zaak om naar Alicante stad te gaan. Zeer weinigen hadden een rijtuig, een fiets, een paard of een muilezel, dus te voet was voor vele de enige oplossing. De meeste zelfs op blote voeten om de espadrilles niet te beschadigen, die vervolgens pas werden aangetrokken toen ze in de stad aankwamen. Hier kwam verandering in wanneer ook Alicante de nieuwe voertuigen ging installeren.
In Spanje werd de eerste paardentram in 1871 in Madrid geïnstalleerd. En in 1893 was Alicante aan de beurt. Op 13 juli van dat jaar werd de route geopend, die liep via de weg tussen de Paseiro de Ramiro en de Plaza de Navarro Rodrigo, een afstand van ongeveer 3 km. Twee type trams werden in gebruik genomen: één gesloten voor de winter en een ander open type voor de zomer. De zijgordijnen beschermde tegen de zon in de zomermaanden. De tram had een capaciteit van 40 passagiers..
Dankzij de Amerikaan Frank Sprague werd in 1988 de eerste elektrische tramlijn gebouwd en in 1896 installeerde Bilbao de eerste tramlijn. De stad Alicante zou echter nog enkele tientallen jaren nodig hebben om dit systeem te installeren. Eerst werd in Alicante, naast de paardentrams, ook nog de stoomtractietram geïnstalleerd, dit voor de lijnen die de hoofdstad verbonden met Muchamiel (1902), Elche en Crevillente (1905) en San Vicente del Raspeig (1906).
Op dat moment gebruikte, behalve de bewoners van het gebied, ook veel van de "tabaqueras", arbeiders van de tabaksfabriek, de tram om vanaf het binnenland te kunnen gaan werken in de tabaksfabriek van Alicante. In 1903 werkten er in de tabaksfabriek van Alicante  3665 arbeiders en 85 bedienden die meestal van buiten de stad kwamen. Veel havenarbeiders gebruikte eveneens de tram om naar hun werk te rijden.
In 1923 begon eindelijk de elektrificatie van de lijnen, waardoor dit transport de hoofdrolspeler werd in het vervoer in de eerste helft van de 20e eeuw. Zowel jongeren als ouderen,  werklieden en studenten, iedereen gebruikte in deze tijd deze trams om in Alicante te geraken.
Tijdens de jaren twintig en dertig werd het netwerk flink uitgebreid. Lijnen werden geopend voor de wijken Las Carolinas,  Alfonso El Sabio, Florida-Portazgo, San Blas en Pla-Hospital. Het hoogtepunt van het gebruik van dit vervoer per tram was tijdens de eerste jaren van de naoorlogse periode. In 1948 bereikte het netwerk een indrukwekkend aantal van 16.233.733 reizigers. Het verval was echter nabij. De opkomst van de auto en de eerste bussen, die niet afhankelijk waren van een tramspoor, betekende het einde van de tram. Op 14 november 1969 werden de laatste bestaande lijnen gesloten: Benalúa en Pla-Hospital.

Maar dertig jaar later, op 17 maart 1999, keerde de tram terug naar Alicante. Het was toen dat de eerste experimentele lijn van de nieuwe dienst werd geopend, die de route tussen Plaza del Mar en Albufereta verzorgde. In augustus 2003 werd de lijn uitgebreid tot El Campello. Momenteel maken er meer dan een miljoen passagiers per maand gebruik van deze tramverbinding die de hoofdstad weer verbindt met andere bevolkingscentra zoals San Vicente del Raspeig of Benidorm.