"Semana Santa" is in
Spanje de benaming voor de week voor Pasen. Deze week gaan er processies uit die met
groots vertoon het lijden van Christus uitbeelden met grote beeldengroepen die
op vergulde platformen (paso's) worden rondgedragen.
Toen ik jong was verbaasde het
me dat die week “de Goede Week” werd genoemd, want die periode was in Jeruzalem
in het jaar 33 een boel ellende. Voor ons begon deze periode met de
veertigdagen vastentijd die begon op Aswoensdag (Miércoles de ceniza) en
eindigde op Stille Zaterdag. Na het halen van het askruisje (meestal een zwarte
veeg) op ons voorhoofd kregen we op de katholieke school allemaal een kartonnen
plaat met een kruis op getekend. Elke dag moesten we voor schooltijd naar de misviering
om een prentje te halen dat we op het kartonnen kruis konden kleven. In die
veertig dagen niet naar de mis gaan was uitgesloten, er zou dan een lege ruimte
blijven op het kartonnen kruis.
De laatste week van de vastentijd
begon met “Palmzondag” of in het Spaans
"Domingo de Ramos". Op deze
dag vieren de christenen de intocht van Jezus in Jeruzalem. Die dag snoeide
iedereen zijn buxusbosjes en trok met een zak vol "buxus-palmtakjes"
naar de kerk om te laten zegenen door meneer Pastoor. Moeder stak nadien enkele
van die takjes achter het kruisbeeld. Dat zou beschermen tegen bliksem en ander
onheil. Ook in Spanje vieren ze deze dag met grote processies maar dan niet met
buxustakjes maar met echte grote witte palmtakken welke dikwijls gevlochten zijn
tot prachtige kunstwerken.
Dan volgden er drie gewone dagen, Lunes Santo (Heilige Maandag), Martes Santo (Heilige dinsdag),
Miércoles Santo (Heilige Woensdag).
Dan volgden er drie gewone dagen, Lunes Santo (Heilige Maandag), Martes Santo (Heilige dinsdag),
Miércoles Santo (Heilige Woensdag).
Donderdag was het “Witte
Donderdag” of "Jueves Santo". Dan werd “Het Laatste Avondmaal”
herdacht. Die dag is vernoemd naar de liturgische kleur. Wit staat voor “goed”,
“vreugdevol” en “heilig”. Op Witte Donderdag werd Jezus in de Hof van Olijven
in de steek gelaten door zijn bangerikken van apostelen en pleegde de
slechterik Judas het verraad waardoor
Jezus door zijn vijanden gevangen kon genomen worden. Het leuke aan de misviering
die dag was dat meneer pastoor de voeten van enkele dorpelingen reinigde. Nieuwsgierig
bekeken we dit gebeuren hopende dat er toch eentje zijn voeten niet gewassen
had vóór de plechtigheid. Halverwege de dienst stopte ook de klokken met luiden.
Die vertrokken die dag naar Rome om de paaseieren op te halen. In Spanje gaat
na de avondmis de “Procesión del Silencio”, (de
stille processie) uit met het beeld van "Cristo de la Buena Muerte" meestal
gedragen door de vrouwen van het dorp.
“Goede Vrijdag”, "Viernes
Santo" de dag dat Jezus werd gegeseld en aan het kruis genageld werd en
stierf. We vonden het raar dat de pastoor sprak van “Goede” Vrijdag. Zo goed was
die dag in onze ogen nu ook weer niet als ze je aan een kruis nagelen. Die dag
gingen we ook met heel de school naar de individuele verplichte biechtviering.
Iedereen schoof dan aan bij de onderpastoor, hij gaf, na het opzeggen van je
zonden, de minste penitenties of boetedoening. De pastoor-deken kreeg merkelijk
minder biechtelingen, hij was veel strenger en zat dan ook snel zonder
biechtelingen, waarna hij uit zijn biechtstoel kwam en met luide stem
verkondigde dat er bij hem nog plaats was om te biechten. Meestal probeerden we
dan zonder te biechten uit de kerk te verdwijnen. Op “Viernes Santo” gaan in
Spanje de belangrijkste processies uit waarbij beelden worden gedragen die
taferelen uit het lijdensverhaal uitbeelden. Deze processies starten meestal ‘s
avonds en gaan door tot na middernacht. De vrouwen dragen nu een zwarte mantilla.
De boetelingen, vaak met puntmutsen en masker om onbekend te blijven, delen
snoep uit aan de kinderen.
Maar vanaf zaterdag,
Paaszaterdag, (Sábado de Gloria of Sábado Santo), begon voor ons de echte “goede
week”. Deze zaterdag werd ook wel Stille
Zaterdag genoemd, omdat op die dag de klokken niet luiden tot aan de Paaswake”.
De klokken konden trouwens ook niet luiden want de Paus was ze in Rome nog aan
het vullen met chocolade eieren die we morgen konden rapen in de tuin. In de
winkels werden die dag ook kleine kuikentjes uitgedeeld. De meeste overleefden
maar enkele dagen maar toch hebben we er soms een mooie haan aan overgehouden
om het kippenhok te bewaken. In Spanje worden op de ochtend van paaszaterdag
witte duiven vrijgelaten om de vrede te verkondigen.
Pasen, Paaszondag, Domingo de
Resurrección (of Domingo de Pascua), ‘s morgens komen in Spanje de processie
weer op gang en dan is het beeld van Maria gesluierd. Op het hoogtepunt van de
processie wordt de sluier van Maria weggenomen. Dit gaat gepaard met veel
gejuich van de bevolking. Wij bleven die dag ‘s morgens braaf in bed liggen tot
vader kwam melden dat de klokken gekomen waren. Nadien trokken we met heel het
gezin, en op ons paasbest, naar de Paasmis. Na de mis was het feest met het
mooiste servies en in de mooiste kamer van het huis maar het belangrijkste was,
de paasvakantie kon beginnen...
Wens je meer info over de Semana Santa bezoek dan mijn blog: http://semanasantahondon.blogspot.com.es/
Bericht geschreven voor De Costakrant editie 92