7 september 2015

Veel regenvak dit weekend. Wat is een "Gota fria"?


Gota fria is een weersverschijnsel.

De Middellandse Zee en Spanje, vooral de oostkust en de Balearen, krijgen ongeveer jaarlijks à tweejaarlijks af te rekenen met dit verschijnsel, dat vertaald "koude bel" of "koude douche" betekent. Het verschijnsel gaat gepaard met zeer hevige regenval en storm, vaak met windsnelheden tussen de 100 en 200 km/u. Door de grote hoeveelheid regen neemt ook de temperatuur af. Een gota fria is van korte duur.
De oorzaak is kort gezegd het in de nazomer of het vroege najaar botsen van de nog warme vochtige Middellandse zeelucht vanuit het oosten op de reeds afkoelende Atlantische oceaanlucht vanuit het westen.


Ontstaan van de buien
Tijdens een Gota Fria ligt er op grote hoogte boven Spanje een koude put, ofwel een grote bel met koude lucht. Ook aan de grond vinden we op dat moment een lagedrukgebied terug en deze resulteert in oostenwinden, welke door de wind in de bovenlucht (ook vanuit het oosten) nog eens extra worden aangewakkerd. De wind waait op dat moment dus vanaf de Middellandse zee. In deze tijd van het jaar is het zeewater erg hoog en de lucht die erboven hangt bovendien erg vochtig. De wind pakt deze warme en vochtige lucht mee en eenmaal boven land botst deze op de nogal droge en ook warme lucht, waardoor de lucht wordt opgetild. Door het snelle opstijgen van de lucht, ook mede door de bergen die in de buurt liggen, koelt de lucht snel af. Door condensatie komt er op dat moment veel vocht in de lucht vrij en deze stort als regen uiteindelijk weer in grote hoeveelheden terug omlaag.

Veel warmte
De Middellandse zee is een bijna gesloten kom met water en in de zomerperiode hopen zich daar grote hoeveelheden warmte ofwel energie op. Het zeewater langs de oostkust van Spanje is op dit moment bijvoorbeeld 27 graden. Aan de andere zijde van Spanje, langs de noordwestkust, is het zeewater ‘slechts’ 20 a 21 graden. Bovendien ligt Spanje erg dicht bij de Sahara en als de wind in een boog vanuit het zuiden waait, wordt er veel warmte aangevoerd. Als er in de late zomer of vroege herfst dan ook nog een bel met koude lucht vanaf de Atlantische Oceaan boven Spanje komt te liggen, wordt de lucht uiterst onstabiel. Hoger in de atmosfeer wordt de lucht namelijk kouder en aan de grond is de lucht door het omringende water en de aangevoerde lucht uit het zuiden erg warm. Als de wind dan ook nog een handje helpt bij de optilling van de warme lucht, kunnen dit soort actieve buien ontstaan.

Bron: Wikipedia
http://foro.tiempo.com/gota-fria-t39618.0.html