17 april 2019

Wat hebben hazen, klokken en eieren met Pasen te maken...

Na veertig dagen vasten (nou ja…) zijn we eindelijk bij Pasen beland. Al veertien dagen zijn we aan de paasschoonmaak bezig om alles netjes te maken voor de komst van de paashaas op Paaszondag
 
Trouwens een rare kerel die paashaas. Ik heb hem nog nooit gezien maar volgens oude legendes zou hij een gouden pels hebben. Andere vertellen dat de paashaas eigenlijk een vogel is die zich heeft misdragen en als straf in een haas werd veranderd. Nu mag hij nog maar één keer per jaar eieren leggen, die hij dan op Paaszondag goed moet verstoppen. Maar een haas die eieren legt? Misschien had men vroeger toch beter gekozen voor een paaskip om eieren in de tuin te leggen op Paaszondag. Bij ons is vroeger nooit de paashaas geweest, wij kregen de eieren van de paasklokken die op Witte Donderdag, na het Gloria in de misviering, naar Rome vlogen om daar door de paus met paaseieren gevuld te worden. In onze belevenis hadden de klokken witte vleugeltjes waarmee ze door de lucht konden vliegen, hoe die eieren dan in de klokken bleven hangen hebben we nooit geweten. In de paasnacht kwamen ze dan terug naar huis om de eieren te droppen in de tuin of op het balkon tussen de planten en de bloemen. Bij slecht weer presteerden ze het zelfs om eieren uit te strooien in de woonkamer. Na het startsein van vader konden we dan op Paasochtend een enthousiaste speurtocht beginnen naar de grootste en mooiste paaseieren. Het verstoppen van eieren komt van de oude gewoonte om eieren in de velden te begraven in de hoop om zo later een goede opbrengt van de gewassen te krijgen. Het ei is immers het symbool van de vruchtbaarheid en opstanding en dus ook hét symbool voor Pasen. Al sinds eeuwen worden eieren van allerlei materialen gemaakt, kunstig bewerkt of beschilderd in felle kleuren die het zonlicht in de lente voorstellen. De bekendste kunsteieren zijn de tweeënvijftig
Russische Fabergé-eieren, juwelen in de vorm van paaseieren, gemaakt in goud, platina en edelstenen door juwelier Peter Carl Fabergé tussen 1885 en 1917. Dit was in opdracht van de Russische tsaren om te dienen als paasgeschenk. Het eerste paasei in opdracht van Tsaar Alexander III was voor zijn vrouw de tsarina Maria Fjodorovna. Na de dood van Alexander III in 1894 zette de nieuwe tsaar Nicolaas II de traditie voort, maar vanaf dat jaar werden er twee eieren per jaar besteld, één voor zijn vrouw en één voor zijn moeder. Na de Russische Revolutie zijn de kostbare eieren verspreid geraakt over de hele wereld. Tien eieren zijn verdwenen. Zestien zijn in bezit van particulieren. Koningin Elizabeth heeft vijf eieren en een groot aantal eieren bevinden zich in musea. De Fabergé-eieren zijn nu miljoenen waard. De week voor Pasen moesten we ook een paar uitgeblazen kippeneieren meebrengen naar de kleuterklas. Het liefst witte, die we onder leiding van de kleuterjuf kunstig mochten beschilderen en met Pasen, gepresenteerd op een half WC rolletje, aan vader en moeder mochten geven. Nu zouden we ze in onze paasboom van knotwilgtakken hangen. In Spanje kent men de traditie van paaseieren leggen niet. Wel worden er op Paasdag geschenken uitgedeeld. Gedurende de dagen in de aanlooptijd naar Pasen, kan je in de winkels van de Costa Blanca heerlijke cakes en chocolade figuren aantreffen waarvan sommige met zo veel complexiteit en detail gemaakt zijn dat men kan spreken van echte kunstwerken. Deze typisch Catalaanse en Valenciaanse traditie is bekend
als "Mona de Pascua". De naam heeft niets te maken met de apen (mono = aap) maar komt van het Arabische woord Munna of Mouna dat "voorzieningen voor de mond" betekent. Het is een geschenk in de vorm van zoet voedsel dat de Moren hun heren gaven als dankbetuiging. In de katholieke traditie geeft het petekind aan zijn peter na de misviering van paaszondag het gebak, maar de echte dag om het te eten is paasmaandag. Het is eveneens een traditie dat op paasmaandag een aantal gezinnen of een groep vrienden bij elkaar komen om ergens uit eten te gaan in een feestsfeer waar geen tekort is aan lamskoteletjes, gegrilde konijn, paella en vooral wijn. Dit om terug aan te sterken na de voorbije vastentijd. Patisseries in de steden concurreren met elkaar om de mooiste Mona de Pascua tentoon te stellen in hun etalages. Meestal is het een model van een gebouw, een populaire figuur, een reeks van chocolade taarten of mooi versierde biscuit taarten. Spanjaarden noemen de tweede paasdag soms wel ‘el día de la mona’.