De Visigoten, de heersers voor de komst van de Moren in Spanje, kende de bereidingswijze van bier en maakte er hun nationale drank van maar met de Arabische invasie en de ontwikkeling van de islamitische beschaving zakte de bierproductie in elkaar.
Na de herovering van Spanje door de katholieke koningen begon de bierproductie terug aan een opmars. Na de komst van Carlos, bijgenaamd “de César “ als koning in Spanje in 1517 (bij ons bekend als de latere Keizer Karel V,) verbeterde de bierproductie. Carlos was geboren in Gent op 24 februari 1500 en had tijdens zijn verblijf in Vlaanderen het beste bier leren drinken. (De “Pot van Olen” met zijn 4 oren is ook een belevenis van hem). Omdat hij niet veel vertrouwen had in de Spaanse bierbrouwers nam hij enkele van de beste Vlaamse biermeesters mee naar Spanje. Deze experts hebben hem geholpen bij zijn inspanningen om de smaak van het bier dat in Vlaanderen heerste (en nog steeds overheerst) naar Spanje over te brengen. In 1555, na zijn troonsafstand, trok hij met een aantal dienaren naar het klooster van de orde van de Jerónimos in Yuste. In de abdij installeerde hij een kleine brouwerij gerund door zijn persoonlijke brouwer, Enrique van der Duysen. Carlos zorgde ervoor, door zijn bierconsumptie, dat er geen gebrek aan werk was in de brouwerij. En het was daar dat de keizer in 1558 overleed echter niet zonder de formule van een prachtig bier, gebrouwen volgens de traditie van de meester brouwers uit Vlaanderen, door te geven aan de paters van de abdij. Een abdijbier van 6,5% op een minutieuze manier uitgewerkt om de monarch te verzadigen en te ontspannen. Dit recept werd van generatie op generatie doorgegeven en dit abdijbier kennen we nu als “Legado de Yuste”.
In de zestiende eeuw waren er, hoewel Spanje vooral een land van wijnen was, al verschillende biermeesters die de eerste brouwerijen installeerden, eerst in Madrid en vervolgens in Santander.
Aan het eind van de 17e eeuw waren er al twee fabrieken in Madrid die tot 250.000 liter bier per jaar konden produceren. Het was een monopolie dat de staat had gegeven aan bepaalde families in Madrid.
Dat biermonopolie eindigde met de Onafhankelijkheidsoorlog, met als gevolg de installatie van nieuwe brouwerijen.
In het midden van de negentiende eeuw begon de gouden drank een serieuze concurrent te worden van rode wijn dankzij de industrialisatie van de brouwerijen. De zes brouwerijen die in bedrijf waren produceerden ongeveer 15 miljoen liter wat neerkwam op gemiddeld vijf liter per inwoner per jaar.
De bekendste Spaanse biermerken ontstonden in deze tijd. In 1856 werd in Barcelona de eerste Spaanse industriële brouwerij 'Moritz' opgericht door de Elzasser Louis Moritz Trautmann. Een andere Elzasser, August Kuentzmann Damm, deed in 1897 hetzelfde met 'Damm y Compañía'. In 1890 richtte Casimiro Mahou Bierhans in Madrid 'Cerveza y Fábrica de Hielos' op, waaruit later de 'Mahou' zou ontstaan.
Het productie groeide geleidelijk aan tot 83 miljoen liter op de vooravond van de Burgeroorlog in 1936. Tijdens het Franco regime werd bier voornamelijk in de vorm van het lichtere, goedkope pils geproduceerd als gevolg van het tekort aan grondstoffen en de lage koopkracht van de bevolking. Vanaf de jaren zestig en zeventig, door de komst van het toerisme, gaat de bier consumptie weer omhoog. In 1960 brouwen de Spanjaarden 343 miljoen liter bier, een volume dat in 1970 verviervoudigt en in 1980 uitkomt op 20 miljoen hectoliter.
Vandaag is Spanje de vierde grootste bierbrouwer in de Europese Unie met een productie van meer dan 35 miljoen hectoliter. Spanjaarden consumeren jaarlijks gemiddeld 47,18 liter bier per persoon.
Alcoholvrij bier is goed voor 28,3% van het totale verbruik op de binnenlandse markt, waardoor Spanje de leider is in de Europese Unie wat betreft de productie en consumptie van niet-alcoholisch bier.
Mahou San Miguel blijft de belangrijkste bierproducent in Spanje, met 12 miljoen hectoliter, gevolgd door Heineken (10,3 miljoen hectoliter), Damm (8,7 miljoen hectoliter) en Estrella Galicia (2 miljoen hectoliter). Ondertussen komen er steeds meer "nieuwe brouwers" bij. Kleine ambachtelijke brouwerijen die top-bieren afleveren.
De bierproductie in Spanje zorgt voor 344.000 banen, waarvan de meeste (90%) in de hotelsector.
10 bierweetjes
1. Herkomst:
Men neemt aan dat het woord bier afkomstig is van Celia of ceria, ter ere van de godin Ceres.
Ceres, godin uit de Romeinse mythologie was de godin van vruchtbaarheid, beschermster van de
2. Slechte kwaliteit:
In het oude Babylon werd bier vereerd zodanig dat als er iets mis ging met de verwerking en het bier was van slechte kwaliteit, de schuldigen gestraft werden door hen te verdrinken in een vat bier.
3. Een geit die bier levert:
De Vikingen geloofde in het Walhalla, het paradijs na de dood, ze verwachten een gigantische geit die
constant bier produceert.
4. Schuim op het bier:
Ondanks de verschillende opvattingen over bierschuim, is de waarheid dat een volumineus schuim een teken is van een bier van goede kwaliteit. Bovendien mag het schuim nooit verdwijnen, zelfs niet na het leegdrinken van het glas. Het schuim beschermt het bier tegen het binnendringen van zuurstof uit de lucht. Zuurstof uit de lucht kan de smaak van het bier beïnvloeden.
5. De Egyptenaren werden betaald met bier:
De Egyptische arbeiders die de leiding hadden over de bouw van de Egyptische piramiden ontvingen een deel van hun loon in bier.
6. Belang van goed water:
Meer dan 80% van een bier bestaat uit water, dus de smaak van het bier hangt sterk af van de kwaliteit van het water dat wordt gebruikt om het te maken. Om deze reden zijn er veel soorten bier die hun variëteit veranderen afhankelijk van het type water dat ze bevatten.
In de Middeleeuwen, als gevolg van het tekort aan drinkwater, was er een zeer hoog percentage van de bevolking dat bier dronk in plaats van water want dankzij alcohol was de drinkbaarheid gewaarborgd.
7. Vrouwelijke brouwers:
Momenteel is bier een drank die zowel door mannen als vrouwen wordt geconsumeerd, maar in haar oorsprong waren de bierbrouwers vrouwen. Zelfs in de negentiende eeuw geloofde men dat de consumptie van bier gunstig was voor een goede borstvoeding.
8. Brood of bier?
Bier was in zijn oorsprong op dezelfde manier gemaakt als brood. Het verschil was in de hoeveelheid water. Als er meer meel dan water was, werd brood geproduceerd. Maar als ze daarentegen meer water dan meel hadden, brouwden ze bier. De naam die ze gebruikten om te verwijzen naar bier was "vloeibaar brood" en in veel gevallen werd brood gemaakt en nadat het gebakken was, werd het in water gedompeld om het te laten gisten.
9. Hoogste alcoholpercentage:
Het strafste bier ter wereld is het Schotse Brewmeister Armageddon dat 65 procent alcohol bevat.
10. Grootste bierdrinkers:
Tsjechen zijn wereldwijd de grootste bierdrinkers. De gemiddelde Tsjech drinkt 572 pintjes per jaar, Nadien volgt Duitsland en Oostenrijk. België staat op de tiende plaats met een gemiddelde van zes pintjes per Belg per week.
Enkele Spaanse bieren.
Mahou Cinco Estrella
Het bier dat je hoogstwaarschijnlijk ontvangt als je om una cerveza of una caña in Madrid vraagt. Het bier werd voor het eerst geïntroduceerd in 1936 en is sindsdien in menige tapasbar verkrijgbaar. Het blonde bier heeft een lichte smaak en is de perfecte verfrissende drank op een warme Spaanse dag. Het is het officiële bier van Real Madrid.
La Virgin
Dit ambachtelijke bier, gebrouwen in Las Rozas, net buiten Madrid, heeft een volle, fruitige smaak. Je kan de brouwerij bezoeken voor rondleidingen, proeverijen en een hapje eten in hun restaurant. Kies voor de Madrid Lager of de Jamonera.
Estrella Damm
Dit is het favoriete bier in Barcelona en het meest voor de hand liggend als je om een biertje vraagt in de op één na grootste stad van Spanje. Het merk werd in 1876 opgericht en is daarmee de oudste van Spanje. Hun bieren hebben een rijke, moutige smaak (het bedrijf is een van de laatsten in de wereld die al zijn moutgerst produceert in zijn eigen mouterij).
Moritz
Het enige bier in Spanje waarvan het label volledig in het Catalaans is geschreven, Moritz is een bier gebrouwen in Barcelona. Het is echter vrij gemakkelijk beschikbaar in heel Spanje en is een populaire drank in het hele land.
Ambar
Het geroosterde mout van dit bier geeft het zijn kenmerkende heldere amberkleur en zijn zachte, uitgebalanceerde smaak, waardoor het een verfrissend en populair drankje is. Het wordt gebrouwen in de oudste brouwerij van Spanje, in Zaragoza, die ook rondleidingen aanbiedt (vooraf reserveren vereist). Het brouwsel won vier medailles in de 2016 World Beer Awards.
Cruz Campo
Het grootste biermerk van Spanje is momenteel in het bezit van de Nederlandse Heineken. Het werd in 1904 in Sevilla gesticht door twee broers uit de familie Osborne Sherry (maker van de iconische Osborne-stieren). Het merk, dat vooral populair is in Andalusië, maakt verschillende soorten bier, maar het Pilsner-pils is het meest populair. Het was het eerste Spaanse biermerk dat in 1976 een alcoholvrij bier creëerde en is de officiële sponsor van het Spaanse nationale voetbalteam.
La Pirata Tremenda
Het team achter dit in Barcelona gevestigde ambachtelijke bier begon met het brouwen in hun huis, voordat de productie echt van start ging. Het heeft een donkere barnsteenkleur en geroosterde moutige smaak, gemengd met een fruitige afdronk en een bitterzoete nasmaak. Dit merk is een favoriet van ambachtelijke bierkenners geworden en is verkrijgbaar in gespecialiseerde biershops en bars in Spanje en in heel Europa.
Rosita Negra
Dit honingkleurige bier is een andere populaire toevoeging aan de ambachtelijke bierscene in Spanje. De smaak is fruitig. Het bier is verkrijgbaar in drie varianten: Rosita Original, een honingkleurig bier; Rosita d'Ivori, een lichtblond bier en Rosita Negra, een bruin bier.
Alhambra
Dit bleke bier wordt gebrouwen in Granada en ontleent zijn naam aan de meest beroemde bezienswaardigheid, het Alambra, de prachtige Moorse vesting die over de stad uitziet. Het werd opgericht in 1925 en maakt sinds 2007 deel uit van Mahou-San Miguel. Het merk produceert verschillende bieren, het Alhambra Traditional en het Alhambra Reserva 1925, het meest ambachtelijke brouwsel, geïnspireerd door de originele bieren geproduceerd in de brouwerij in 1925.