8 maart 2015

"Café con leche", koffie in Spanje

Koffie werd waarschijnlijk het eerst door de mens gevonden in Oost-Afrika. Volgens een legende zag een Ethiopische herder genaamd Kaldi, dat zijn geiten na het eten van bepaalde bessen erg opgewonden werden. De herder plukte er wat, kookte ze en verkreeg een aftreksel met een tot dan toe onbekende geur. Die drank was bitter, maar gaf ook een gevoel van voldoening en helderheid van geest. Dit gebruik werd opgemerkt door Arabische handelaars én door de beroemde Perzische arts Avicenna.
Eerste koffiehuis in Barcelona
Naar alle waarschijnlijkheid hebben Arabieren de teelt van koffieplanten in gang gezet. Ondanks pogingen van sommige Arabieren tot geheimhouding en het handhaven van een uitvoerverbod, werd koffie spoedig populair in de meeste islamitische landen. In Europa zou het eerste Europese koffiehuis zou in Venetië zijn geopend in 1645 maar het duurde niet lang voordat andere steden ook cafés kregen zoals Londen in 1652, Marseille in 1659, Amsterdam in 1663, Parijs in 1675 en Wenen in 1683.
Koffie kwam naar Spanje via de Koninklijke familie en adel en het duurde langer dan in andere Europese landen voordat de koffie door het normale volk werd gedronken. Het eerste café van Spanje werd geopend in Madrid in 1764 in de Calle Atocha met de naam La Fonda de San Sebastián. In Barcelona opende de eerste cafés in 1781, te weten Café de F. Martinelli, Café Francés en enkele die nu nog open zijn La Opera, la 7 Puertas en Quatre Gats. Het succes van de koffie en de cafés in Madrid en Barcelona zorgde er al snel voor dat ook in andere steden cafés werden geopend.

Koffiehuis Quatre Gats
Een normale dag begint voor een Spanjaard altijd met een kopje koffie meest niet thuis, maar in een café om de hoek, samen met vrienden. Zoals de dag begint eindigt hij ook, met een kop koffie. Na het avondeten wordt er meestal een sterke espresso geserveerd in een klein glaasje of een kopje koffie met héél veel suiker. Maar ook tussen ontbijt en avondeten werkt de gemiddelde Spanjaard heel wat koffie weg. Er zijn dan ook soorten genoeg om uit te kiezen.
Er zijn vele variaties koffie in Spanje.  Op de meest gebruikelijke types koffie zijn ook weer diverse soorten te bedenken en de lijst wordt dan steeds langer. De meest gangbare variaties zijn:
Café solo, is de basiskoffie. Het is een sterke zwarte koffie geserveerd in een smal glas en wordt het meest gedronken  na een maaltijd maar ook soms bij het ontbijt.
Café Cortado, een sterk kopje koffie met een scheutje warme melk, vaak geserveerd in een glas maar ook mogelijk in een kopje. Voor veel buitenlanders is een Cortado het meest geschikte kopje koffie daar deze het meeste lijkt op het Hollands kopje koffie.
Café Americano, een Americano is te vergelijken met een café solo maar dan minder sterk. Niet helemaal traditioneel Spaans maar wel gelijk aan de Café Solo. Een Americano wordt meestal geschonken in een grotere kop.
Café con leche, het populairst in dit land en wellicht onder de buitenlanders de meest bekende koffiesoort, een grote kop koffie met warme melk. Deze koffie wordt het meeste gedronken in de ochtend bij het ontbijt en is te vergelijken met de Nederlandse koffie verkeerd. Het is in Spanje gebruikelijk om na 11 uur geen café con leche meer te drinken. Na dat tijdstip is het gewoonlijk om een sterkere variant te drinken.
Café Sombra of Café Manchado is ook koffie met melk, maar bij deze soort meer melk dan koffie. Het woord ‘sombra’ en ‘manchado’ betekent schaduw of vlek wat aangeeft dat de melk verduisterd of gevlekt is met een beetje koffie. 
Café Carajillo , een hele leuke en mooi ogende koffie is de Café Carajillo. Als deze correct gemaakt wordt dan is het een lust voor het oog en de smaakpapillen. Er wordt een heel smal glas gebruikt. Hierin komt als eerste een scheutje Brandy. Naast het glas met de Brandy staat dan al een glaasje met Café Solo te wachten. De barman steekt vervolgens de Brandy aan en met een theelepeltje lepelt hij de Brandy voorzichtig uit het glas om het vervolgens weer in hetzelfde glas terug te gieten druppel voor druppel. Een minuut later herhaalt zich dit hele procede weer. Als de alcohol voldoende verband is dan wordt de Café Solo in het glas gegoten. Dit resulteert in een heerlijke drank voor de wat koudere dagen
Café con hielo, zeer populair in de warme zomermaanden, een kopje koffie, meestal café solo of cortado, die geleverd wordt met suiker en een glas met ijs. De drinker schenkt zelf de koffie over in het glas om zo een ijskoffie te maken. Heerlijk fris.
Cappuccino, bekend bij iedereen en van oorsprong een Italiaanse koffie. Dit is eigenlijk een Americano met daarbovenop óf slagroom (nata) óf opgeklopte melk. De Spanjaarden drinken niet veel cappuccino maar als ze dat al doen zal dat niet met slagroom zijn, dat is meer iets voor de buitenlanders.
Café Bombon deze zoete koffie wordt geserveerd in een smal glas en is in principe koffie met melk. Hiervoor gebruikt men gecondenseerde melk waaraan langzaam schenkend Café Solo wordt toegevoegd. De drank blijft, door deze manier van schenken, uit twee delen bestaan. Half zwart en half wit totdat de klant begint te roeren

Het mooie van koffiedrinken in Spanje is dat je, op welk moment van de dag ook, je verzekerd bent van een goede kop koffie, iedereen heeft hier recht op koffie van goede kwaliteit tegen een zeer schappelijke prijs...
Koffiehuis la 7 Puertas in Barcelona

Bronnen:
http://www.cafegijon.com/
http://www.lavozdelnorte.com.mx/semanario/2011/12/04/el-cafe-y-los-cafes/
Wikipedia
http://es.wikipedia.org/wiki/Tertulia_de_la_Fonda_de_San_Sebasti%C3%A1n
 http://4gats.com/