Artikel geschreven voor de Costakrant editie 79
Op dit moment zijn Vera en Linda op pelgrimstocht naar Santiago de Compostella. Nadat
ze in 2014 de oude pelgrimsroute Camino
Francés vanaf Leon hebben gelopen zijn ze nu vertrokken in het Portugese Porto.
Een pelgrimstocht van ongeveer 280 km die voornamelijk langs de Atlantische
Oceaan loopt. Als alles goed gaat moeten ze voor 26 september het graf van
Jacobus in Santiago de Compostella bereiken.
De pelgrims die nu de tocht maken kan je op
materieel vlak niet meer vergelijken met de pelgrims die ongeveer 1200 jaar
geleden onderweg waren. De pelgrim, op open sandalen, met een strooien
hoed, plunjezak en lange bonenstaak en
een lege geldbuidel is nu vervangen door een moderne versie, een pelgrim met
degelijk schoeisel, aangepaste zomer- en winterkleding, nordic wandelstokken,
een Visakaart en een goed uitgebalanceerde rugzak. Waar vroeger de
achterblijvers maanden in het ongewisse bleven krijgt het thuisfront nu
dagelijks verslag van de tocht via blog of Facebook. Maar de essentie van de
duizend jaar oude pelgrimstocht blijft
met dezelfde intensiteit voorbestaan. Bijna 1200 jaar nadat de eerste pelgrims
aankwamen in Santiago blijft het een onuitwisbare gebeurtenis.
Overnachtingsplaatsen of refugio's die maar een aalmoes vragen voor een
slaapplaats, overnachten in kloosters in bedden op een grote slaapzaal en waar
je gewekt word met gregoriaans gezang. Burgers die je ’s morgens staan op te
wachten met zelf gebakken ontbijtkoeken, midden in de bergen een kraampje met
gratis fruit en drank, de blaren op je voeten, een avondmaal met andere pelgrims
van over de hele wereld. Dat, en nog veel meer maakt van deze tocht een unieke
ervaring.
De route is in Spanje aangegeven met bordjes
met daarop een sint-jakobsschelp op een blauwe ondergrond. Langs de
verschillende pelgrimsroutes zijn sobere slaapgelegenheden ingericht waar
pelgrims kunnen overnachten en soms eten. De kosten van een overnachting
bedragen ongeveer 10 euro per nacht en voor een menu del peregrino betaal
je tussen de 10 en 15 euro. De pelgrims hebben een kaart die ze op regelmatige tijdstippen onderweg laten
afstempelen, daardoor kan bij aankomst in Santiago aangetoond worden dat men voldoende
afstand heeft afgelegd om de “Compostella”, een oorkonde, te krijgen. Voor wandelaars is een minimum afstand van
100 kilometer vereist, voor fietsers 200 kilometer en als je met je paard op
stap bent 300 kilometer.
Volgens de Bijbel was Jakobus een van de
vertrouwelingen van Jezus. Na de dood van Jezus vertrok Jakobus naar het
Iberische schiereiland om het geloof te verkondigen. Bij zijn terugkeer in
Palestina werd hij echter het middelpunt van allerlei religieuze discussies en
twisten. Uiteindelijk werd hij na een klacht van de Joden bij Koning Herodes ter
dood veroordeeld door onthoofding. ‘s
Nachts vluchtten twee volgelingen met het onthoofde lichaam van Jacobus naar de
kust. Daar lag een stenen schip zonder zeilen klaar. In zeven dagen werden ze
door een engel naar de noord-westkust van Spanje gevoerd. In Padrón gingen ze
aan land en begroeven er het lichaam van Jacobus.
Volgens een andere legende zag een herder in
het jaar 830 een ster aan de hemel verschijnen die hem naar een onbekend graf
voerde. Een bisschop werd erbij gehaald en deze bevestigde dat dit het graf van
Jacobus was. Er werd op de vindplaats
een kerk gebouwd die ‘campus stellae’ werd genoemd. Na de bouw van de kerk
groeide de plaats uit tot een bedevaartsoord voor christenen. Vooral tussen de
11e en de 13e eeuw was de route erg populair. Echter door onveilige wegen,
ziektes en overvallen gingen in de 18e eeuw nog weinige pelgrims op bedevaart.
De pelgrimsroute en het graf van Jakobus bleven
zelfs tot de jaren ’60 van vorige eeuw ontoegankelijk voor de meeste
christenen. Franco eigende zich Jakobus namelijk toe als beschermheilige. Na de
dood van Franco in 1975 ontdekte de pelgrims Santiago de Compostella opnieuw en
namen de pelgrimstochten explosief toe.
Een belangrijke mijlpaal was de plaatsing door
UNESCO van Santiago de Compostella op de werelderfgoedlijst.
De dagelijkse belevenissen van Vera en Linda kan
je volgen via hun blog: