"La Colonia Santa Eulalia" is
een gehucht gelegen tussen de stad Sax en Villena.
De stichters van de kolonie, einde negentiende eeuw, waren Antonio de Padua y Saavedra, graaf van Alcudia en Gestalgar en zijn vrouw María Avial Peñas.
Het
gehucht is nu zo goed als verlaten met gebouwen in een ver gevorderde staat
van verval. Financiële en gerechtelijke twisten zorgen er voor dat Santa Eulalia ruïneert, daken storten in en delen zijn met
linten afgeschermd om het publiek en de bewoners van het gehucht te
beschermen tegen instortingsgevaar. Toch heeft het dorp nog haar charme.
Ruïnes zijn er voor degenen die er de glorie van oude tijden in kunnen
herkennen, zeker een bezoekje waard. Jammer dat niemand dit verval, kan of
wil stoppen...
Op de plaats waar
nu de Kolonie van Santa Eulalia is gelegen was
vroeger een begraafplaats en men noemde de plaats Prados
de Santa Eulalia. Deze naam komt uit een legende
die verteld dat Santa Eulalia de troepen van Berenguer de Entenza tegen de Saracenen heeft geholpen in zijn strijd. Als dank bouwde
hij een kapel op dezelfde plaats waar nu de kapel staat. De kolonie zelf werd
gesticht in de late negentiende eeuw, naar aanleiding van een wet van 1868, door Antonio de Padua y Saavedra, graaf van Alcudia en Gestalgar en zijn vrouw María Avial Peñas, vizcondesa de Alcira.
Oorspronkelijk was Santa Eulalia een grote
boerderij van 138 ha
wijngaarden, olijf- en amandelbomen, gerund door
deze familie. De graaf, onder invloed van utopisch socialisme en Roncali
Mariano besloten om samen te werken aan een
industriële kolonie naar het voorbeeld van andere bestaande boerderijen in Catalonië. Op 1 juli 1887 kregen ze het certificaat van
landbouw kolonie eerste klas en was gericht op het telen, oogsten en
produceren van agrarische producten.
Er werden huizen
gebouwd voor de werknemers, een korenmolen en het alcoholfabriek, het paleis
van de graven, een theater, een casino, een herberg, een treinstation en
diverse magazijnen, pakhuizen en molens. De gebouwen liggen rond twee
pleinen, terwijl de belangrijkste gevormd werd rond de kapel van Santa Eulalia. Daar de kolonie een groot economisch belang had
werd er gebouwd tot rond 1925. Vanaf die datum begon een langzame afname die
werd versneld door de burgeroorlog in Spanje.
In het begin van
1937 werd de naam veranderd in "Colonia Santa Eulalia" door Lina Odena
en werd gestart met de aanleg van elektriciteit en verlichting.
Door de sluiting
van de industrie en het stopzetten van de landbouwteelt, zijn de prachtige
gebouwen in verval gekomen tot zelfs afbraak, zoals in het geval van het
station (afgebroken rond 1990) of het podium van het theater, doodjammer...
Vraag aan de
bewaker of je de sacristie
achter het altaar mag bezoeken!
Een mooie route
naar Virtudes is via Las Salinas.
Als je vanaf de autoweg de weg naar Santa Eulalia inslaat heb je links achter het benzinestation
een restaurant met een goede dagmenu aan 10 euro.
Rij je het dorp door dan kom je na ongeveer een km aan de rechtse kant een
Spaanse B&B tegen, Spaanse dagmenu aan 8 euro.
2012 Colonia de Santa Eulalia door wimkuyps