Het
feest verwijst naar een gebruik ten tijde van Jezus. Volgens de joodse wet moest
een pasgeboren jongen 40 dagen na de geboorte naar de tempel worden gebracht om
aan het volk te worden getoond (bij meisjes 80 dagen) en te worden toegewijd
aan God. Een andere benaming is ‘Feest
van de Opdracht van de Heer’.
Het
feest werd in 494 ingesteld door de toenmalige paus Gelasius.
Vanaf
de 10de/11de eeuw wijdde men met Maria-Lichtmis kaarsen. Gelovigen kregen sommige kaarsen
mee naar huis om hen te behoeden voor onheil. Vandaar de naam Lichtmis of in
het Spaans Fiesta de la Candelaria
Traditioneel
worden ter gelegenheid van deze dag pannenkoeken
gebakken. Dat wordt op twee manieren verklaard. 2 februari was vroeger één van
de twee dagen waarop de plattelandsbevolking van werk of hoeve kon veranderen, de andere
dag was 11 november (Sint-Maarten). Dat werd ’s avonds gevierd met een soort
haardkoeken, die later evolueerden naar pannenkoeken. De vorm en kleur van de
pannenkoeken worden ook gezien als een verwijzing
naar de zon en het licht. De traditie zegt dat wie met Lichtmis
pannenkoeken eet een voorspoedig jaar zal hebben.
In sommige streken in Spanje viert
men deze dag rond een kampvuur waar ze vlees en gegrilde worst bereiden,
vergezeld van de beste wijn uit de omgeving.
Weerspreuken voor Maria Lichtmis
Schijnt met Lichtmis de zonne heet,
dan komt er nog veel sneeuw en leed.
Met Lichtmis valt de sneeuw op een warme steen.
Brengt Lichtmis wolken en regen mee,
is de winter voorbij en komt niet meer.