“Holland” bezongen in een oud Spaans driekoningenliedje?

Ik was vandaag op internet op zoek naar een Spaans driekoningenliedje en groot was mijn verbazing een Villancico te vinden met een verwijzing naar “Holland”. Een villancico is een lied waarvan de tekst verwijst naar Kerstmis. De traditie van de "villancicos de Navidad" gaat terug tot de dertiende eeuw. Bij het horen van de strofe van het driekoningenlied “Ya vienen los Reyes Magos” (Hier komen de wijzen) viel me op dat er nogal dikwijls “olé, olé, Holanda” gezongen werd. Ik ben dan op internet maar de tekst gaan opzoeken en jawel… toch raar als de koningen uit het Oosten kwamen en op weg waren naar Bethlehem ze een ommetje via Holland maakten. Toch nog maar verder gaan zoeken op internet en blijkt dat ook Spanjaarden het vreemd vinden dat Holland in dit oude liedje voor komt.

Veel van deze Villancico’s zijn honderden jaren geleden ontstaan en zijn door mondelinge overdracht van generatie op generatie overgedragen. Een juiste herkomst of ontstaan is helaas niet meer te achterhalen. Over de herkomst van “olé, olé, Holanda y olé. Holanda ya se ve”  doen dan ook verschillende verklaringen de ronde:

Een eerste verklaring is dat de tekst niet “Holanda ya se ve” moet zijn maar wel “Olanda ya se ve”, dus zonder 'h'. De ster die de drie koningen volgden op weg naar Bethlehem zou in de volksmond namelijk 'de ster Olanda' worden genoemd.

Een tweede verklaring is dat 'Holanda' in het driekoningenlied is terecht is gekomen door een stomme vertaalfout. In het Engels noemt men het Heilige Land 'Holy Land', met een beetje moeite kan je dit fonetisch vertalen naar 'Holland'. In dit geval zou het originele liedje uit een Engelstalig land stammen.

In Mexico komt in het lied “reyes magos song” deze tekst voor:

    The Wise Men are coming

    the Wise Men are coming

    on their way to Bethlehem

    olé, olé, Holy land and olé

    Holy land can be seen.

Een derde mogelijkheid is dat het lied van oorsprong een soldatenlied was, wat werd gezongen door Spaanse soldaten die ten strijde trokken naar het noorden. Zo zouden ze, door Vlaanderen marcherend, verlangend zingen dat “Holanda ya se ve” of “Holland al te zien was”.

De vriendschap tussen de Hollanders en de Spanjaarden mag dan wel groot zijn maar ik denk toch niet dat we de geschiedenis moeten herschrijven en de drie koningen een ommetje door Holland moeten laten maken, maar 't klinkt wel mooi...

Letra Ya Vienen los Reyes Magos

Ya vienen los Reyes Magos
ya vienen los Reyes Magos
caminito de Belén
olé, olé, Holanda y olé
Holanda ya se ve

Cargaitos de jugetes
cargaitos de jugetes
para el Niño de Belén
olé, olé, Holanda y olé
Holanda ya se ve

Qué cargados van
qué cargados van
los camellos rebozan jugetes
para el Rey de los cielos
que está en el portal

Que está en el portal
que está en el portal
los camellos rebozan jugetes
para el Rey de los cielos
que está en el portal

Como el camino es tan largo
como el camino es tan largo
pide el Niño de beber
olé, olé Holanda y olé
Holanda ya se ve

No pidas agua mi vida
no pidas agua mi vida
no pidas agua mi bien
olé, olé Holanda y olé
Holanda ya se ve

Que los ríos vienen turbios
que los ríos vienen turbios
y no se puede beber
olé, olé Holanda y olé
Holanda ya se ve

Dicen que nació
dicen que nació
sin pañales ni ropa ninguna
y la misma luna sábanas de Dios

Sábanas de Dios
sábanas de Dios
sin pañales ni ropa ninguna
y la misma luna sábanas de Dios