De legende verteld dat er in 1474 een verwoestende pestepidemie kwam over de stad Villena. Een groot deel van de bevolking vluchtte naar “la Fuente del Chopo” (de Bron aan de populier) op zo’n zeven kilometers van Villena (nu het gehucht Virtudes) waar ze hutten bouwden voor hun onderdak.
Maar de sterfgevallen door de pest bleven voortduren en ten einde raad besloten ze een patroon- of beschermheilige te kiezen om hen te beschermen en te vrijwaren van de pest. Iedereen had wel een heilige in gedachten en om uit de discussies te komen besloten ze het lot zijn zeg te laten doen. Ze staken in een pot de namen van alle gewenste heiligen en een kind werd aangewezen om de goede naam van het heilige uit de pot nemen. De keuze viel op “La Virgen de las Virtudes”, Onze Lieve Vrouw van Deugden, iedereen bekeek mekaar om te weten wie die naam geschreven had maar niemand had deze naam in de pot gestoken. Nog twee keer haalden ze een naam uit de pot maar steeds kwam de naam “La Virgen de las Virtudes”, uit de pot. Ook alle andere briefjes droegen deze naam. De dorpelingen realiseerden zich dat Onze Lieve Vrouw de vereerde wilde zijn. Daarop werd aan twee jonge Villenezen de opdracht gegeven om in de omliggende dorpen en steden op zoek te gaan naar een beeld van de beschermheilige. Ze hadden nauwelijks een paar meter afgelegd toen ze twee jonge mannen zagen met een kist met daarin het beeld van Onze Lieve Vrouw. De jonge mannen gaven de kist af en verdwenen zonder een woord te zeggen. De dankbaarheid van de dorpelingen was groot en als dank bouwde ze de eerste kapel op de plaats waar nu de kerk staat. Volgens de legende kwam hiermee ook een einde aan de pestepidemie.
Volgens geschiedkundigen is er geen historisch bewijs dat deze datum juist is, een document van de Katholieke Koningen, gedateerd op 30 juli 1490, zegt dat de bewoners vluchtten als gevolg van een andere epidemie dan de pest. Volgens oude geschriften was er tussen 1474 en 1490 geen pestepidemie in deze regio. Wel was er in 1474 een opstand tegen de gehate Markies de Villena. Zijn patroonheilige was “Virgen de las Nieves” en daardoor moest er een nieuwe patroonheilige gekozen worden.
Momenteel bestaat het Heiligdom uit een mooie kerk met klooster. Het klooster werd door de Augustijner monniken in gebruik genomen. Het beeld dat je vandaag in de kerk aantreft dateert uit 1581. De trappen voor de kerk leiden je naar een rechthoekige binnenplaats met rondom een gebouw met een verdieping. Het onderste deel wordt omzoomd door korfbogen gemaakt van baksteen. De bovenste verdieping heeft houten balkonramen. De plafonds van de bovengalerijen van het klooster zijn voorzien van houten draagbalken. Als de ijzeren poort naar de verdieping open is kan je op de muren nog de resten van de oude muurschilderingen zien.
De kerk bestaat uit een schip en twee kleinere zijkanten. Naast het altaar is de barokke kapel van La Virgen de las Virtudes gebouwd in de zeventiende eeuw. De schilderijen zijn van de achttiende eeuw.
Bij de ingang van de Kerk is in een tegel de geschiedenis en de wonderen van La Virgen de las Virtudes beschreven. Op het plein is ook een bron met de sculptuur van een kikker die dateert uit 1916
De restanten van “la Fuente del Chopo” (de Bron aan de populier) kan je vinden op het einde van de speeltuin, rechts voor de kerk.
De laatste zondag in augustus brengen meer dan 25.000 mensen het beeld van “La Virgen de las Virtudes” in processie naar de stad Villena. De beeltenis blijft daar tot en met 9 september, tijdens de festiviteiten van Moren en Christenen. Tijdens deze dagen zijn er in de parochie ook allerlei activiteiten.
Openingsuren Santuario de las Virtudes
maandag gesloten
dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 13:30 uur en van 18.00 tot 20.00 uur
zaterdag en zondag van 09.00 tot 14.00 uur en van 18.00 tot 20.00 uur
Wim Kuyps
artikel gepubliceerd in de Costakrant nr 23