Heb je ze ook al gezien, de eerste amandelbomen die in bloei komen? Nog enkele weken en de Hondón vallei kleurt weer wit en roze van de prachtige bloesem. Een gelijkaardige aanblik bieden dit voorjaar veel streken langs de Spaanse kust en het binnenland. Spanje is daardoor ook de tweede grootste producent van amandelen na de Verenigde Staten (Californie).
Spanje, als producerend land is ook een belangrijke consument van amandelen. Of als een snack, als een ingrediënt in vele recepten en dranken of als traditionele Spaanse noga, marsepein en gebak.
In Spanje worden momenteel meer dan honderd soorten verbouwd vanwege de grote genetische rijkdom, maar er zijn vijf soorten gedefinieerd en geselecteerd met een hogere kwaliteit namelijk de Marcona, Largueta, Planeta, Comunas o Valencias en Mallorca.
De Marcona variëteit is de duurste en de meest gevraagde door de bakkerij-industrie en nougatfabrieken. Ontdaan van hun schaal en geroosterd kan je de gewenste harde of zachte nougat bereiden. Dit vormt de basis voor de Jijona en Alicante nougat.
De Largueta is lang en smal en de Marcon is de soort die de meeste fabrikanten gebruiken in snacks en hapjes. De meest verkochte snack zijn amandelen gewoon gebakken met zout. Deze soort wordt ook gebruikt in andere typische Kerstmis zoetigheden zoals snoep, chocolade en pralines.
De soorten Valencias en Mallorca zijn meer plaats bepalende soorten.
De amandelbomen zijn zeer robuust en langlevende bomen die in deze streken dikwijls leeftijden halen van meer dan 100 jaar, de bomen tolereren natte winters en warme zomers en groeien op arme bodems.
De productie in Spanje is geconcentreerd in het Middellandse Zeegebied met name in Catalonië, Valencia, Balearen (Mallorca), Andalusië en Aragon. De totale wereldproductie van amandelen schommelt al vijf jaar tussen de 2 en 2,5 miljoen ton. Spanje is het tweede grootste producent van amandelen met een productie rond 250.000 ton.
De Spaanse productie van amandelen, net als in andere landen, is zeer variabel en is te wijten aan het optreden van de vorst die de bloei en vruchtvorming kan beïnvloeden. Dit probleem bestaat niet alleen in Spanje, maar in alle belangrijkste producerende landen, met als gevolg grote prijsschommelingen voor de amandelen op de internationale markten.
Meer dan 55% van de Spaanse amandel-productie is bestemd voor de buitenlandse markten.
In totaal exporteerde Spanje vorig jaar ongeveer 75.000 ton amandelen, met en zonder schil, waarvan 93% bestemd was voor de EU. De grootste gebruikers zijn de Duitsers, Nederlanders eten gemiddeld 650 gram per persoon per jaar. Van de Nederlandse import, die jaarlijks zo’n 20.000 ton bedraagt, komt driekwart uit Californië, en nog eens 14 procent uit Spanje.
Sprookje: De Noorse prinses die heimwee had naar de sneeuw...
De amandel is nu een typisch Spaans product toch komt deze noot oorspronkelijk niet uit deze streek. De bomen zijn ooit van elders met duizenden tegelijk naar Spanje gebracht.
Het waarom is een heel bijzonder verhaal.
Er was eens een heel mooie Noorse prinses die getrouwd was met een knappe rijke Moorse kalief. Ze hielden veel van elkaar en woonden in de mooie streek rond Alicante. Ondanks een land vol zon, lekkere vruchten en bloeiende bloemen, was de Noorse prinses toch erg verdrietig.
Ook de Kalief dacht terug aan zijn vaderland en daarmee aan de witte bloesem van de amandelbomen. Hij kreeg een geweldig idee! Hij liet duizenden amandelbomen naar Spanje overbrengen, waar ze rondom het kasteel werden geplant. De prinses was inmiddels zo treurig dat ze niet meer naar buiten wilde kijken en de luiken voor altijd gesloten hield. Maar toen op die mooie dag in februari toen alle amandelbomen volop in bloei stonden, gaf de Kalief het bevel dat alle luiken van het kasteel weer open moesten. Toen de prinses na aandringen van de Kalief toch uiteindelijk naar buiten keek, wist ze niet wat ze zag. Overal waren de velden wit, net alsof het pas had gesneeuwd. En de Noorse prinses en Kalief leefden nog lang en gelukkig tussen hun amandelbomen.